Trong 2 năm qua, nhiệt độ trung bình toàn cầu thường xuyên vượt ngưỡng 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Thực tế này được nhấn mạnh bởi hàng loạt hiện tượng thời tiết cực đoan: các cơn bão liên tiếp tại Đông Nam Á, lũ lụt tàn phá Nam Mỹ và châu Âu. Hạn hán diện rộng ở châu Phi và Brazil, cùng với tình trạng cháy rừng gia tăng và số ca tử vong liên quan đến nắng nóng, cho thấy sự cần thiết của hành động khẩn cấp. Căng thẳng địa chính trị càng làm phức tạp thêm triển vọng năng lượng toàn cầu.
Trong bối cảnh đầy biến động đó, năng lượng vẫn không thể thiếu đối với đời sống và phát triển con người. Tuy nhiên, mô hình cung cầu đang thay đổi. Năm 2024, nhu cầu năng lượng toàn cầu tiếp tục tăng cùng với mọi thành phần chính trong hệ thống năng lượng. Đáng chú ý là sự tăng trở lại của tiêu thụ khí tự nhiên, đặc biệt tại châu Á và châu Âu. Dù vậy, tín hiệu tích cực là năng lượng tái tạo cũng đang tăng trưởng với tốc độ cao hơn nhiều.
Khi cánh tuabin ngày càng lớn hơn, điện gió cũng trở nên hiệu quả hơn, giúp ngành này mở rộng quy mô nhanh chóng. Song song đó, các tập đoàn công nghệ lớn đang rót hàng tỉ USD vào năng lượng sạch như điện gió và điện mặt trời, góp phần thúc đẩy nhu cầu toàn ngành.
Đồ họa dưới đây cho thấy 15 quốc gia đứng đầu về tổng công suất điện gió lắp đặt, dựa trên số liệu từ báo cáo Tổng quan Năng lượng Thế giới 2025 của Viện Năng lượng.
Dẫn đầu thế giới là Trung Quốc với gần 522.000 MW công suất điện gió, bỏ xa các quốc gia khác. Ấn tượng hơn nữa, công suất của Trung Quốc tăng tới 18,1% trong năm 2024, nhờ đổi mới công nghệ và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ ngân sách nhà nước. Nhờ tốc độ phát triển thần tốc này, Trung Quốc đã đạt mục tiêu 1.200 GW năng lượng sạch từ gió và mặt trời của năm 2030 trước kế hoạch tới 6 năm.
Trong khi đó, thị trường điện gió Mỹ lớn thứ hai thế giới chững lại trong năm qua do điều kiện gió không thuận lợi và ách tắc chuỗi cung ứng. Tương tự, Đức cũng không tăng trưởng, nhưng điện gió vẫn là nguồn năng lượng sạch lớn nhất của nước này, chiếm 23,1% tổng sản lượng điện năm 2024.
Tại Việt Nam, Cục Khí tượng thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp cùng Chương trình phát triển Liên hợp Quốc tại Việt Nam (UNDP Việt Nam), Đại sứ quán Na Uy tại Việt Nam, ngày 18/4 đã công bố báo cáo đánh giá chi tiết tiềm năng kỹ thuật năng lượng gió ngoài khơi Việt Nam. Với tổng công suất kỹ thuật có thể khai thác 1068 GW (tính ở độ cao 100m), trong đó công suất vùng biển phía Bắc khoảng 174 GW, phía Nam khoảng 894 GW. Việt Nam có tiềm năng tài nguyên gió ngoài khơi vượt trội trong khu vực, là cơ sở để phát triển ngành công nghiệp điện gió biển quy mô lớn, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển kinh tế xanh và thực hiện cam kết Net-Zero.
(Nguồn: Visualcapitalist, World Energy)
