Doanh số phát hành trái phiếu xanh và các khoản vay xanh toàn cầu chạm mức kỷ lục 947 tỉ đô la Mỹ trong năm nay, theo dữ liệu do Bloomberg Intelligence tổng hợp.
Trong khi đó, các chỉ số chứng khoán năng lượng tái tạo cũng ghi nhận mức tăng hàng năm đầu tiên kể từ 2020, vượt trội hẳn so với mức tăng của chỉ số blue S&P 500 ở Phố Wall.
Các công ty và tổ chức liên kết chính phủ ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương huy động 261 tỉ đô la từ nợ xanh, tăng khoảng 20% so với năm trước nhờ Trung Quốc và Ấn Độ đẩy mạnh đầu tư năng lượng tái tạo. Trung Quốc cũng lập kỷ lục phát hành 138 tỉ đô la trái phiếu xanh, dẫn đầu là các ngân hàng lớn nhất nước.
Các con số trên rất đáng chú ý trong một năm mà Tổng thống Mỹ Donald Trump ủng hộ nhiên liệu hóa thạch và hủy bỏ các khoản trợ cấp cùng luật lệ hỗ trợ năng lượng sạch. Châu Âu cũng nới lỏng một số quy định bảo vệ môi trường nghiêm ngặt nhất vì lo ngại ảnh hưởng đến tăng trưởng và cạnh tranh.
Dù vậy, tín hiệu chính sách rõ ràng hơn cùng nhu cầu điện toàn cầu dự kiến tăng gần 4% nhờ AI, nhu cầu làm mát và điện hóa đang khơi dậy lạc quan từ nhà đầu tư.
“Đầu tư xanh ngày càng được xem như khoản đặt cược vào hạ tầng và công nghiệp cốt lõi, chứ không còn là giao dịch thuộc lĩnh vực hẹp về môi trường xã hội và quản trị nữa (ESG). Vốn đang chảy vào những lĩnh vực có doanh thu rõ ràng, chính sách hậu thuẫn và nhu cầu cấu trúc lâu dài như nâng cấp lưới điện hay năng lượng tái tạo gắn với điện hóa”, Melissa Cheok, phó giám đốc nghiên cứu đầu tư ESG của Sustainable Fitch nhận định.
Chi phí vay thấp hơn nhờ trái phiếu xanh (greenium), đặc biệt nổi bật nhất ở châu Á – Thái Bình Dương, với một số nhà phát hành hưởng lãi suất chiết khấu hơn 14 điểm cơ bản (0,14%) vào tháng 11, theo Công ty tài chính năng lượng mới Bloomberg (Bloomberg NEF). Trái phiếu xanh thường dùng để huy động vốn đầu tư chuyển đổi sang năng lượng tái tạo hoặc vận chuyển phát thải thấp.
Lượng trái phiếu xanh đang lưu hành tăng trưởng gộp hàng năm 30% trong 5 năm qua và hiện chiếm khoảng 4,3% tổng lượng trái phiếu toàn cầu, theo nghiên cứu của LSE Group
Lãi suất của Mỹ hạ nhiệt cùng nhu cầu tái tài trợ có thể đẩy doanh số trái phiếu xanh toàn cầu lên tới 1,6 nghìn tỉ đô la trong năm tới theo dự báo của Crystal Geng, trưởng nghiên cứu ESG châu Á của BNP Paribas Asset Management.
Cổ phiếu xanh cũng là động lực thúc đẩy các thị trường chứng khoán trên toàn cầu tong năm nay. Chỉ số năng lượng sạch của S&P Dow Jones Indices và WilderShares tăng lần lượt 45% và 60% tính đến nay trong năm 2025.
Cổ phiếu pin lưu điện và năng lượng mặt trời ở Mỹ như SolarEdge Technologies thuộc nhóm tăng giá mạnh nhất. Trong khi đó, cổ phiếu của các nhà sản xuất turbine gió dẫn đầu mức tăng giá trong nhóm cổ phiếu xanh ở Trung Quốc và Đức.
Ấn Độ nổi lên như điểm nóng phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, với 11 đợt huy động hơn 1 tỉ đô la trong năm nay. Ấn Độ cũng ghi kỷ lục doanh số các khoản vay xanh 7 tỉ đô la.
Không phải tất cả các thị trường đều được hưởng lợi. Phát hành trái phiếu xanh của Mỹ giảm 7% xuống còn 163 tỉ đô la trong năm qua.
Doanh số phát hành trái phiếu liên kết bền vững trên toàn cầu cũng sụt khoảng 50% xuống 165 tỉ đô la vì lo ngại “tẩy rửa xanh” (greenwashing – doanh nghiệp thổi phồng, tô vẽ hình ảnh thân thiện với môi trường cho sản phẩm và hoạt động của họ) theo Bloomberg Intelligence.
Xu hướng này có thể đảo ngược trong hai năm tới, theo dự đoán của Xuan Sheng Ou Yong, nhà quản lý danh mục đầu tư bền vững của Robeco ở Singapore. Những thay đổi về quy định quản lý các quỹ đầu tư ở châu Âu sẽ cho phép các nhà quản lý tài sản định nghĩa đầu tư bền vững, mở ra cơ hội đầu tư giảm phát thải ở lĩnh vực ô nhiễm cao.
Lê Linh (Theo Bloomberg)
