Ngày 24/3, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ phối hợp tổ chức Hội thảo tham vấn Dự thảo Rà soát quốc gia tự nguyện (VNR) về thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của Việt Nam năm 2023.
Đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu bền vững
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học, giáo dục, tài nguyên và môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết Chương trình nghị sự 2030 được các nước thành viên Liên hợp quốc thông qua vào tháng 9 năm 2015 với trọng tâm là 17 mục tiêu phát triển bền vững SDGs. Trong đó, VNR về thực hiện các mục tiêu SDGs được xem là một cơ chế để theo dõi và đánh giá việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và các mục tiêu SDGs trên phạm vi toàn cầu. Việt Nam lần đầu tiên xây dựng và trình bày VNR vào năm 2018 và năm 2023 Việt Nam tiếp tục đăng ký trình bày VNR lần thứ 2 cùng với 41 quốc gia khác.
“Tham gia VNR năm 2023, Việt Nam mong muốn chia sẻ thành tựu, bước tiến đã đạt được trong thực hiện các mục tiêu SDGs; đồng thời chia sẻ khó khăn, thách thức, bài học kinh nghiệm trong thực hiện SDGs và đưa ra những định hướng, các hoạt trọng tâm trong nửa chặng đường còn lại”, ông Việt Anh chia sẻ.
Theo ông Việt Anh, báo cáo VNR năm 2023 của Việt Nam được xây dựng nhằm đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, phản ánh những thay đổi quan trọng cũng như phân tích các bước tiến đạt được kể từ năm 2018. Từ đó, đưa ra những khuyến nghị thúc đẩy sự phát triển bền vững của Việt Nam trong thời gian tới.
Theo Báo cáo VNR, Việt Nam đã đạt được tiến bộ rất đáng kể trong giảm nghèo với tỷ lệ nghèo đa chiều giảm từ 9,2% xuống còn 3,6% trong giai đoạn 2016-2022 (Mục tiêu 1), cung cấp nước sạch cho 98,1% dân số và nhà tiêu hợp vệ sinh cho 95,6% dân số (Mục tiêu 6). Ưu tiên đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ đã dẫn đến những cải thiện ấn tượng trong phát triển công nghiệp, tăng cường đổi mới, và xây dựng cơ sở hạ tầng (Mục tiêu 9). Tăng trưởng bao trùm và tăng phân bổ nguồn lực cho an sinh xã hội 15%/năm góp phần giảm bất bình đẳng (Mục tiêu 10)…
Bên cạnh các mục tiêu này, Việt Nam đã đạt được tiến bộ rất đáng kể trong cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục có chất lượng với tỷ lệ hoàn thành giáo dục tiểu học và trung học cơ sở lần lượt đạt 97,2% và 98% (Mục tiêu 4). Tiến bộ cũng được ghi nhận trong việc đạt được bảo hiểm y tế toàn dân (Mục tiêu 3) với 91% dân số tham gia bảo hiểm y tế. Việt Nam cũng đã đạt được nhiều tiến bộ trong phát triển đô thị và cộng đồng bền vững (Mục tiêu 11).
Đáng chú ý, tỷ lệ dân số sống trong nhà tạm giảm xuống còn 1,2% (và 0,3% ở khu vực thành thị) trong khi 91% chất thải rắn đô thị được thu gom và xử lý.
Tăng tốc thực hiện
Để đảm bảo thực hiện thành công Chương trình nghị sự 2030, Báo cáo cho rằng Việt Nam cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện mục tiêu 2, đặc biệt là giải quyết tình trạng suy dinh dưỡng vẫn còn dai dẳng, nhất là với trẻ em dân tộc thiểu số (Mục tiêu 2).
Việt Nam cũng cần đẩy nhanh tiến độ thúc đẩy bình đẳng giới, giải quyết vấn đề bạo lực trên cơ sở giới và gánh nặng công việc chăm sóc không lương (Mục tiêu 5). Cần nỗ lực hơn nữa để thúc đẩy việc làm bền vững, đặc biệt là cho 56,2% lao động đang có việc làm phi chính thức và duy trì tăng trưởng kinh tế bao trùm trong điều kiện bất ổn toàn cầu (Mục tiêu 8).
“Đáng chú ý, Việt Nam cần đảo ngược một số “điểm lùi” gần đây trong một số khía cạnh tiếp cận nguồn năng lượng bền vững, đáng tin cậy và có khả năng chi trả (Mục tiêu 7) và bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển dịch vụ hệ sinh thái (Mục tiêu 15)”, Báo cáo nhận định.
Vì vậy, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị cần giải quyết các ưu tiên để đẩy nhanh tiến bộ trong thực hiện các mục tiêu phát triền bền vững trong tương lai.
Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng hỗ trợ phục hồi sau COVID-19 cần được ưu tiên. Ngoài ra, huy động các nguồn tài chính bổ sung và tăng hiệu quả sử dụng các nguồn tài chính hiện có cho phát triển bền vững là một ưu tiên quan trọng.
Đặc biệt, Việt Nam nên ưu tiên nền kinh tế xanh và tuần hoàn, khả năng chống chịu với thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu theo cam kết phát thải bằng không. Thúc đẩy cải cách hành chính công, tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của hệ thống hành chính là rất quan trọng để giải quyết các nút thắt thể chế cho tăng trưởng bao trùm trong những năm tới.
Bà Naomi Kitahara, Quyền Điều phối viên thường trú của LHQ, đánh giá cao Chính phủ Việt Nam đã sử dụng các nguồn dữ liệu sáng tạo, dựa trên phân tích chuyên sâu và huy động nhiều bên tham gia vào quá trình xây dựng VNR 2023.
Bà chỉ ra rằng chỉ riêng đầu tư vào bảo trợ xã hội và chuyển đổi năng lượng thôi cũng có thể đẩy nhanh tiến độ của SDGs:
“LHQ ước tính rằng mỗi đồng đầu tư vào an sinh xã hội có thể tạo ra nhiều hơn một đồng GDP, đảm bảo mang lại lợi ích kinh tế xã hội lớn hơn, đóng góp cho tăng trưởng bền vững, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau…”, bà Naomi nói và thêm rằng LHQ khuyến khích Chính phủ tiếp tục xây dựng và thực hiện các hành động tiếp theo để đẩy nhanh việc đạt được các SDG sau khi VNR được hoàn thành.
Đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Đức GIZ, ông Dennis Quennet, Cố vấn trưởng Chương trình cải cách Kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh cho biết VNR là một phần quan trọng trong việc giám sát và đánh giá Chương trình nghị sự 2030 của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam và Đức.
“Theo đó, GIZ sẽ tiếp tục sát cánh cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thông qua chia sẻ kinh nghiệm của Đức và quốc tế, để đảm bảo Việt Nam thực hiện thành công các cam kết phát triển kinh tế bền vững”, ông Dennis nhấn mạnh.
Khánh Vy
