Các chiến lược đạt Net Zero tại các thành phố lớn
Các thành phố trên thế giới đang theo đuổi mục tiêu Net Zero thông qua ba lĩnh vực chính: năng lượng tái tạo, giao thông xanh và xây dựng bền vững.
1. Năng lượng tái tạo: Giảm phát thải từ cơ sở hạ tầng đô thị
Một trong những yếu tố quan trọng để đạt Net Zero là chuyển đổi từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Chicago là một trong những thành phố đi đầu với cam kết sử dụng 100% điện tái tạo cho tất cả các tòa nhà công cộng vào năm 2025. Kế hoạch này giúp thành phố giảm 290.000 tấn CO₂ mỗi năm, tương đương với lượng khí thải của hàng chục nghìn phương tiện giao thông.
Ngoài ra, San Diego (Mỹ) cũng đang hướng đến việc sử dụng năng lượng tái tạo hoàn toàn vào năm 2035 thông qua chương trình Community Choice Aggregation (CCA), cho phép các địa phương lựa chọn nhà cung cấp điện tái tạo.
2. Giao thông xanh: Thay đổi cách con người di chuyển
Giao thông là một trong những nguồn phát thải lớn nhất tại các thành phố. Để giải quyết vấn đề này, nhiều đô thị đã áp dụng chính sách hạn chế xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
- London đã mở rộng khu Phát thải cực thấp (ULEZ – Ultra Low Emission Zone), buộc các phương tiện không đạt tiêu chuẩn khí thải phải chịu phí cao hơn hoặc bị cấm di chuyển. Nhờ biện pháp này, mức NO₂ tại trung tâm thành phố đã giảm 53%.
- Oslo đặt mục tiêu trở thành thành phố đầu tiên hoàn toàn không có xe chạy xăng vào năm 2030, bằng cách mở rộng hệ thống giao thông công cộng và cung cấp trợ cấp cho xe điện.
3. Xây dựng bền vững: Công trình không phát thải
Ngành xây dựng là một trong những nguồn phát thải carbon lớn nhất, đặc biệt là trong quá trình sản xuất xi măng và thép. Để giải quyết vấn đề này, Oslo đã tiên phong trong việc sử dụng thiết bị xây dựng không phát thải, với 77% công trình trong thành phố hiện nay áp dụng công nghệ này. Thành phố cũng yêu cầu các tòa nhà mới phải tuân thủ các tiêu chuẩn tiết kiệm năng lượng nghiêm ngặt, đồng thời khuyến khích sử dụng vật liệu tái chế.
Tại Mỹ, New York đã thông qua Luật Cơ sở hạ tầng Xanh (Green Infrastructure Law), yêu cầu các tòa nhà thương mại và chung cư phải lắp đặt mái xanh hoặc hệ thống điện mặt trời để giảm mức tiêu thụ năng lượng.
Thách thức và cơ hội của các thành phố Net Zero
Thách thức
Mặc dù các sáng kiến Net Zero mang lại nhiều lợi ích, vẫn còn một số thách thức lớn:
- Chi phí đầu tư ban đầu cao: Các dự án năng lượng tái tạo, giao thông xanh và xây dựng bền vững đòi hỏi khoản đầu tư lớn từ chính phủ và khu vực tư nhân.
- Sự thay đổi hành vi của người dân: Để thực hiện thành công Net Zero, người dân phải thay đổi cách tiêu dùng năng lượng, sử dụng giao thông công cộng và áp dụng các công nghệ xanh.
- Cơ sở hạ tầng hiện có: Nhiều thành phố vẫn phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng cũ, gây khó khăn trong quá trình chuyển đổi.
Cơ hội
Dù có nhiều thách thức, việc hướng đến Net Zero mang lại các cơ hội quan trọng:
- Tăng trưởng kinh tế xanh: Đầu tư vào năng lượng tái tạo và công nghệ sạch sẽ tạo ra hàng triệu việc làm mới.
- Cải thiện chất lượng không khí: Việc giảm khí thải sẽ giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng và giảm tỷ lệ bệnh về hô hấp.
- Thu hút vốn đầu tư: Các doanh nghiệp và nhà đầu tư đang quan tâm nhiều hơn đến các thành phố có chính sách bền vững, giúp tạo ra dòng vốn dài hạn cho phát triển xanh.
Các thành phố trên thế giới đang chứng minh rằng hành động ở cấp địa phương có thể tạo ra tác động toàn cầu. Bằng cách triển khai các chính sách về năng lượng tái tạo, giao thông bền vững và xây dựng xanh, các đô thị không chỉ giúp giảm phát thải khí nhà kính mà còn nâng cao chất lượng sống cho người dân. Trong tương lai, việc hợp tác giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng sẽ là chìa khóa để đạt được mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
Minh An – Net Zero Việt Nam