Nhu cầu năng lượng của ASEAN sẽ vượt EU
Thông tin trên có trong báo cáo được IEA công bố vào hôm 22/10. Theo đó, khu vực ASEAN là một trong những động lực tăng trưởng nhu cầu năng lượng lớn nhất thế giới trong thập niên tới khi tốc độ tăng trưởng kinh tế, dân số và sản xuất nhanh chóng thúc đẩy mức tiêu thụ năng lượng. Điều này sẽ đặt ra những thách thức đối với việc bảo đảm an ninh năng lượng và nỗ lực đạt các mục tiêu khí hậu của mỗi nước trong khu vực,
Đông Nam Á dự kiến chiếm 25% mức tăng trưởng nhu cầu năng lượng toàn cầu từ nay đến năm 2035, chỉ đứng sau Ấn Độ trong giai đoạn này. Đến giữa thế kỷ 21, nhu cầu năng lượng ở Đông Nam Á sẽ vượt qua Liên minh châu Âu (EU).
Ngành điện sẽ dẫn dắt tăng trưởng nhu cầu năng lượng của ASEAN. Dự đoán, nhu cầu điện ở Đông Nam Á sẽ tăng với tốc độ 4% hàng năm trong những năm tới.
Các nguồn năng lượng sạch như gió và mặt trời cùng với năng lượng sinh học và năng lượng địa nhiệt dự kiến đáp ứng hơn 1/3 mức tăng trưởng nhu cầu năng lượng trong khu vực vào năm 2035.
Tuy nhiên, những nguồn năng lượng sạch này vẫn chưa phát triển đủ nhanh để giúp trung hòa lượng phát thải carbon từ ngành năng lượng của khu vực, dự kiến tăng 35% trong giai đoạn từ nay đến giữa thế kỷ 21.
“Các công nghệ năng lượng sạch ở ASEAN không mở rộng đủ nhanh và việc tiếp tục phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch đang khiến các nước trong khu vực đối mặt nhiều rủi ro trong tương lai”, Giám đốc IEA Fatih Birol nói.
Người đứng đầu IEA nhấn mạnh, khả năng tiếp cận tài chính và đầu tư của các nền kinh tế trong khu vực sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tăng cường an ninh năng lượng và thực hiện các mục tiêu giảm phát thải.
Theo báo cáo trên, toàn khu vực chỉ thu hút 2% đầu tư năng lượng sạch toàn cầu dù chiếm 6% GDP toàn cầu, 5% nhu cầu năng lượng toàn cầu và là nơi sinh sống của 9% dân số thế giới.
Cần tăng cường đầu tư cho năng lượng sạch và lưới điện
IEA nhận định, lượng khí thải carbon ngày càng tăng và rủi ro biến động giá của nhiên liệu hóa thạch đang củng cố khả năng ASEAN triển khai nhanh chóng các công nghệ năng lượng sạch. Hiện nay, trong số 10 nước thành viên của ASEAN, có 8 nước đặt mục tiêu đưa lượng phát thải ròng carbon về mức zero (Net-Zero) vào năm 2050.
The tổ chức này, mức đầu tư hàng năm hiện tại cho năng lượng sạch ở ASEAN cần tăng gấp 5 lần, lên mức 190 tỉ đô la Mỹ vào năm 2035 để giúp khu vực bảo đảm lộ trình đạt được các mục tiêu về năng lượng và khí hậu đã công bố. Việc tăng cường đầu tư vào năng lượng sạch cần phải đi kèm với các chiến lược giảm khí thải từ các nhà máy điện than có tuổi đời còn tương đối trẻ trong khu vực, trung bình dưới 15 năm.
Ngoài việc triển khai các công nghệ năng lượng sạch thì xây dựng cơ sở hạ tầng liên quan là điều cần thiết để đảm bảo hệ thống điện an toàn và linh hoạt. Theo báo cáo của IEA, việc mở rộng và hiện đại hóa lưới điện của khu vực để hỗ trợ năng lượng tái tạo đòi hỏi khoản đầu tư hàng năm vào lĩnh vực này tăng gấp đôi lên gần 30 tỉ đô la Mỹ vào năm 2035.
Điều đó bao gồm các sáng kiến hợp tác khu vực như Lưới điện ASEAN cũng như các lưới điện siêu nhỏ dựa trên năng lượng tái tạo để phục vụ nhu cầu năng lượng ở các đảo và cộng đồng ở vùng sâu vùng xa.
Báo cáo của IEA nhấn mạnh, lợi ích của việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng sạch đã được thể hiện trên khắp Đông Nam Á, với hơn 85.000 việc làm được tạo ra kể từ năm 2019. Bên cạnh đó, năng lượng sạch cũng thúc đẩy tiềm năng mở rộng sản xuất công nghệ năng lượng sạch và chế biến các khoáng sản quan trọng trên toàn khu vực.
Ví dụ, Indonesia, với trữ lượng nickel khổng lồ, là nhà sản xuất pin lithium-ion lớn. Việt Nam, Thái Lan và Malaysia là những nhà sản xuất hệ thống điện mặt trời lớn nhất sau Trung Quốc. Và Singapore, cảng tiếp nhiên liệu lớn nhất thế giới, có thể đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực giảm lượng khí thải từ lĩnh vực vận tải biển bằng cách cung cấp các nhiên liệu ít phát thải carbon hơn như ammonia và metanol.
Khánh Lan (Theo iea.org, Reuters)
