Chỉ số năng lượng sạch toàn cầu S&P, một thước đo quan trọng theo dõi hiệu suất hoạt động của các công ty năng lượng sạch lớn, giảm 1% trong 12 tháng qua.
Mức suy giảm này lớn hơn mức giảm 5% trong cùng kỳ của chỉ số S&P Global BMI Energy, có trọng số nhiều hơn về dầu khí khi một số cổ phiếu dầu khí được hưởng lợi chính sách ủng hộ năng lượng hóa thạch của ông Trump.
Sau khi đạt đỉnh vào đầu năm 2021, chỉ số năng lượng sạch toàn cầu S&P bắt đầu giảm đều đặn do lãi suất tăng, khiến các dự án năng lượng năng lượng tái tạo đặc biệt dễ tổn thương.
Cuối năm ngoái, nhà đầu tư tin rằng cổ phiếu năng lượng xanh sẽ bắt đầu phục hồi khi lãi suất của Mỹ ổn định hoặc giảm và giá điện tăng.
Thế nhưng, quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc đóng băng nguồn tài trợ theo Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) cho các dự án xanh và rút Mỹ khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris đã góp phần gây ra tâm lý tiêu cực khiến nhà đầu tư tháo chạy khỏi cổ phiếu năng lượng sạch. Sự ủng hộ cho các biện pháp cắt giảm nhiên liệu hóa thạch cũng đang chịu áp lực ở một số thị trường châu Âu.
Deirdre Cooper, giám đốc bộ phận vốn chủ sở hữu bền vững tại công ty quản lý đầu tư toàn cầu Ninety One cho biết, tâm lý bi quan bao trùm lĩnh vực khử carbon là điều chưa có tiền lệ và không phù hợp với hiệu suất hoạt động cơ bản của các công ty năng lượng sạch.
“Các công ty trong lĩnh vực khử carbon mà chúng tôi đang đầu tư ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ và lợi nhuận ổn định, nhưng giá cổ phiếu của các công ty này có hiệu suất kém”, bà nói.
Các nhà phân tích tại S&P Dow Jones Indices giải thích, hiệu suất kém một phần là do những thách thức đang diễn ra như lãi suất vẫn còn cao và môi trường lạm phát. Điều đó làm tăng chi phí phát triển dự án năng lượng sạch. Ngoài ra, tình trạng không chắc chắn về chính sách cũng tác động tiêu cực đến lĩnh vực năng lượng sạch.
Các nhà phân tích lưu ý, không phải công ty nào trong chỉ số năng lượng sạch toàn cầu S&P cũng có mức định giá suy giảm.
Ví dụ, cổ phiếu của nhà sản xuất turbin gió lớn nhất thế giới Vestas (Đan Mạch) giảm giá hơn 44 % trong 12 tháng qua, nhưng công ty phát triển lưới điện và năng lượng tái tạo Iberdrola của Tây Ban Nha chứng kiến giá cổ phiếu tăng gần 30% trong cùng kỳ.
James Smith, nhà quản lý quỹ của công ty quản lý Premier Miton cho biết, trong một số trường hợp, nhà đầu tư quá tập trung vào áp lực lãi suất cao đối với nhà phát triển năng lượng sạch.
Ông nhận định, bức tranh cơ bản không “u ám hoàn toàn” đồng thời nhấn mạnh một số nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa ở Mỹ của ông Trump tiếp tục ủng hộ trợ cấp thuế cho năng lượng xanh.
Hồi đầu tháng này, 21 hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa đã viết thư kêu gọi các nhà lãnh đạo Quốc hội và Nhà Trắng bảo vệ một số khoản tín dụng thuế dành cho năng lượng sạch khi ông Trump lên kế hoạch hủy bỏ tín dụng thuế xe điện trong đạo luật IRA.
“Cả khu vực cử tri của chúng tôi lẫn ngành năng lượng sạch đều lo ngại về những thay đổi đột phá đối với cấu trúc thuế năng lượng của quốc gia. Nhiều khoản tín dụng thuế có hiệu lực trong suốt thời gian 10 năm, cho phép các nhà phát triển năng lượng sạch lên kế hoạch đầu tư dựa vào những ưu đãi thuế này”, bức thư có đoạn.
Theo báo cáo của tổ chức nghiên cứu năng lượng E2, khoảng 85% khoản đầu tư của khu vực tư nhân vào các dự án năng lượng sạch và sản xuất do IRA thúc đẩy được triển khai các khu vực cư tri của đảng Cộng hòa.
Mức định giá của các công ty năng lượng sạch suy giảm dù hoạt động đầu tư mạnh vào công nghệ năng lượng sạch về tổng thể vẫn mạnh mẽ.
S&P Global Commodity Insights dự đoán, chi tiêu phát triển năng lượng sạch trên toàn cầu sẽ lần đầu tiên vượt chi tiêu cho hoạt động thăm dò khai thác dầu khí trong 2025 nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh chóng năng lượng mặt trời và hệ thống pin lưu trữ điện.
Chánh Tài (Theo Financial Times, Reuters)
