Trong 6 tháng đầu năm 2025, dòng vốn đổ vào công nghệ và dự án năng lượng tái tạo đạt mức kỷ lục 386 tỷ USD, tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo ước tính, tổng đầu tư năng lượng toàn cầu năm nay có thể đạt khoảng 3.300 tỷ USD. Trong đó, hơn 1.000 tỷ USD vẫn dự kiến chảy vào nhiên liệu hóa thạch, nhưng gấp đôi con số đó – khoảng 2.200 tỷ USD – sẽ dành cho các dạng năng lượng ít carbon.
Báo cáo của tổ chức Zero Carbon Analytics cho thấy tốc độ gia tăng đầu tư vào năng lượng tái tạo không suy giảm đáng kể: Nửa đầu 2023–2024 tăng 12%, giai đoạn 2022–2023 tăng 17%. “Điều này chứng minh lĩnh vực vẫn duy trì đà phát triển và nền tảng vững chắc. Dù tốc độ tăng trưởng có giảm, song vẫn tương ứng với mức trung bình ba năm qua và cho thấy năng lượng tái tạo kiên cường hơn nhiều so với dự đoán,” Joanne Bentley-McKune, nhà phân tích của tổ chức, nhận định.
Đầu tư cho điện gió trên bờ và ngoài khơi tăng khoảng 25% trong nửa đầu 2025, đạt 126 tỷ bảng Anh, với Trung Quốc và châu Âu là hai thị trường lớn nhất. Riêng từ tháng 1 đến nay, ít nhất 470 tỷ USD tài chính cho năng lượng sạch trong tương lai được công bố, trong đó khoảng 3/4 dành cho lưới điện và truyền tải. Đây được xem là tín hiệu tích cực cho các chính phủ trong lộ trình giảm phát thải khí nhà kính, bởi hệ thống lưới điện lạc hậu từ lâu là “nút thắt cổ chai” của mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo.
Theo dữ liệu của Net Zero Tracker – liên minh nghiên cứu gồm nhiều viện chính sách và học giả – khoảng 70% doanh thu của 2.000 công ty niêm yết hàng đầu toàn cầu đang gắn liền với kế hoạch đạt phát thải ròng bằng 0.
Dù ông Trump đã đưa Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris và tháo dỡ nhiều nỗ lực liên bang trong ứng phó khủng hoảng khí hậu, không phải toàn bộ nước Mỹ đi theo đường lối này. Hiện có 19 bang vẫn cam kết mục tiêu phát thải ròng bằng 0; 304 tập đoàn lớn có trụ sở tại Mỹ đã đặt mục tiêu net zero, tăng so với 279 doanh nghiệp năm ngoái. Nhóm này chiếm gần 2/3 tổng doanh thu doanh nghiệp Mỹ, tương đương khoảng 12.000 tỷ USD doanh thu toàn cầu.
John Lang, tác giả chính của báo cáo, nhận định: “Ảnh hưởng từ Nhà Trắng đến quyết định khí hậu của các tập đoàn lớn là có giới hạn. Nói về ‘suy thoái net zero’ là phóng đại. Sự thoái lui chủ yếu tập trung ở khối nhiên liệu hóa thạch và giới tài chính của họ, trong khi ngày càng nhiều doanh nghiệp chuyển từ đối phó hình thức sang hành động cắt giảm phát thải thực chất – một sự điều chỉnh lâu nay cần thiết.”
Dẫu vậy, báo cáo cũng nhấn mạnh các quốc gia và doanh nghiệp cần tăng tốc. Khoảng cách giữa cam kết và hành động thực tế vẫn còn lớn, dù nhiều bên đã bắt đầu đưa ra biện pháp cụ thể hơn.
Giáo sư Thomas Hale, trường Chính sách công toàn cầu Blavatnik (Đại học Oxford), nhận định: “Các công ty Mỹ hiểu rằng họ phải bắt kịp châu Âu, Trung Quốc và nhiều khu vực khác, nơi chính sách khí hậu đang ngày càng định hình năng lực cạnh tranh. Net zero không còn là một ‘trận chiến chính trị’ mà đang trở thành cuộc đua giành thị trường, vốn đầu tư và việc làm trong tương lai.”
Thanh Trà
