Thái Lan, từ lâu là đã trở thành một trung tâm sản xuất xe hơi quan trọng của khu vực châu Á, với các hãng xe lớn toàn cầu như Toyota và Ford đã hiện diện ở đây từ nhiều thập niên trước. Vì vậy, đất nước này được mệnh danh là “Detroit của châu Á” ( thành phố Detroit của Mỹ là quê hương của ba hãng xe lớn nhất nước Mỹ Ford, General Motors và Chrysler).
Giờ đây, khi cuộc chuyển đổi sang xe điện đang tăng tốc, Thái Lan quyết tâm giữ vững vị thế của ngành công nghiệp xe hơi.
Nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á đã thu hút được 75 tỉ baht (2,2 tỉ đô la Mỹ) đầu tư từ ngành công nghiệp xe điện, dẫn đầu là một loạt khoản đầu tư của Trung Quốc đến từ các hãng xe BYD, Great Wall Motor, SAIC Motor, Changan Auto và GAC Aion New Energy Automobile.
Các hãng xe này đã cam kết đầu tư ít nhất 5 tỉ baht cho hoạt động sản xuất xe điện ở Thái Lan và có thể miễn mức thuế thu nhập doanh nghiệp 20% trong vòng 3-8 năm. Riêng hoạt động sản xuất các linh kiện và phụ tùng quan trọng của xe điện có thể được giảm 50% thuế.
Xuất khẩu chiếm phần lớn sản lượng ô tô của Thái Lan. Dữ liệu của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cho thấy, kim ngạch xuất khẩu ô tô của Thái Lan đạt 22 tỉ đô la mỗi năm. Tuy nhiên, chính phủ Thái Lan cũng đang nỗ lực thúc đẩy thị trường xe điện trong nước bằng các khoản trợ cấp lên tới 150.000 baht (4.380 đô la Mỹ) để giúp người dân chuyển sang sử dụng xe điện.
Số liệu của Bộ Công nghiệp Thái Lan cho thấy, trong nửa đầu năm 2023, khoảng 31.000 xe điện được đăng ký tại Thái Lan , cao gấp ba lần so với số lượng xe điện được đăng ký trong cả năm 2022.
Bước đi tiếp theo của Thái Lan là thu hút các nhà sản xuất pin trong bối cảnh Mỹ và châu Âu đang tung ra các chương trình trợ cấp để cạnh tranh mời gọi họ đến thiết lập nhà máy
Narit Therdsteerasukdi, Tổng thư ký của Ủy ban Đầu tư Thái Lan (BOI), cơ quan giám sát đầu tư nước ngoài vào nước này, cho biết để đạt được mục tiêu đó, một gói trợ cấp sản xuất pin trị giá hàng tỉ baht đang chuẩn bị trình lên để chính phủ phê duyệt.
Hồi đầu năm nay, Bộ trưởng Năng lượng Thái Lan Supattanapong Punmeechaow cho biết đã dành riêng khoản ngân sách 24 tỉ baht (hơn 700 triệu đô la) cho kế hoạch trợ cấp sản xuất pin ở trong nước.
Khoản trợ cấp này là một phần trong gói các biện pháp hỗ trợ sản xuất pin đã được Ủy ban chính sách xe điện quốc gia nhất trí về nguyên tắc, bao gồm giảm thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các nhà sản xuất pin từ 8% xuống còn 1%.
Theo đó, nhà sản xuất pin có công suất dưới 8 GWh sẽ nhận được khoản trợ cấp từ 400 baht đến 600 baht mỗi kWh. Mức trợ cấp dành cho các nhà sản xuất pin có công suất từ 8 GWh trở lên sẽ là từ 600-800 baht mỗi kWh.
Thái Lan đặt mục tiêu 30% sản lượng ô tô của đất nước là xe năng lượng sạch vào năm 2030, một chiến lược có tên tọi 30@30. Mục tiêu này đòi hỏi công suất sản xuất pin hàng năm ở trong nước phải đạt 40 GWh, đủ cung cấp năng lượng cho 725.000 xe điện.
“Tôi tin rằng xe điện sẽ là chương trình nghị sự hàng đầu của chính phủ mới. Mục tiêu của chúng tôi là duy trì vị trí quán quân ở Đông Nam Á và nằm trong top 10 thế giới trong ngành công nghiệp xe điện”, Narit Therdsteerasukdi cho biết trong một cuộc phỏng vấn hồi đầu tháng.
Ông cho rằng, Thái Lan là địa điểm sản xuất hấp dẫn đối với xe điện nhờ có vị trí địa lý nằm ở trung tâm của khu vực châu Á, gần các thị trường lớn như Trung Quốc và Ấn Độ. Theo ông, các nhà đầu tư có thể sử dụng Thái Lan làm cơ sở sản xuất và xuất khẩu.
Ông cũng chỉ ra rằng, Thái Lan có chuỗi cung ứng mạnh mẽ đối với cho ngành công nghiệp ô tô, với hơn 2.000 nhà cung cấp phụ tùng và linh kiện.
Trong 8 năm qua, vốn đầu tư nước ngoài rót vào ngành công nghiệp ô tô của Thái Lan đứng thứ 2, chỉ sau ngành điện tử.
Narit Therdsteerasukdi cho biết, Thái Lan là nước đầu tiên ở Đông Nam Á đưa ra các biện pháp toàn diện và mạnh mẽ để thúc đẩy hoạt động sản xuất và tiêu thụ xe điện.
“Chúng tôi không chỉ cung cấp các ưu đãi cho các nhà sản xuất xe điện, mà còn cho toàn bộ hệ sinh thái xe điện”, ông nói.
Ông nói rằng trong thời gian tới,Thái Lan sẽ giảm trợ cấp và tăng các điều kiện cho ngành xe điện, chẳng hạn như thông số kỹ thuật của pin. Khoản trợ cấp cho mỗi xe điện sẽ giảm từ 150.000 xuống 100.000 baht. Ngưỡng tối thiểu cho dung lượng pin cũng sẽ được nâng từ 30 kWh lên 50 kWh.
Ông cho biết các nhà đầu tư Trung Quốc rất quan tâm đến việc đầu tư vào Thái Lan, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện và linh kiện và phụ tùng xe điện.
Hôm 16/7, người phát ngôn chính phủ Thái Lan Rachada Dhnadirek, tiết lộ các nhà sản xuất Trung Quốc đang có kế hoạch sản xuất xe điện ở Thái Lan với tổng số tiền đầu tư 1,44 tỉ đô la để tận dụng chính sách ưu đãi của chính phủ thông qua chiến lược 30@30.
Chánh Tài (Theo Bloomberg, Bangkok Post)