Trao đổi tại Tọa đàm “Đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm ngành năng lượng” do Báo Công Thương tổ chức ngày 26/4, đánh giá về tình hình triển khai các dự án năng lượng trọng điểm hiện nay, chuyên gia kinh tế, TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh, Chính phủ, các bộ, ngành cũng như cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước đang rất nỗ lực triển khai và cố gắng đảm bảo tiến độ của các dự án năng lượng trọng điểm.
Theo TS. Võ Trí Thành, ngành năng lượng Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức trong đó có vấn đề về thời gian. Bởi hiện nay, Việt Nam là nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao và ổn định trong nhiều năm qua, trung bình từ 6,5%/năm, vì vậy nhu cầu điện năng cũng tăng theo từng năm, khoảng 10%/năm. Cùng đó, Việt Nam đã đặt mục tiêu đạt được Net Zero vào năm 2050.
Để đạt được những mục tiêu này, áp lực về thời gian là rất lớn. “Chúng ta đã mất ít nhất 3 năm để ra được Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII). Rồi tới đây sẽ là chương trình hành động, kế hoạch, phương thức triển khai…” – TS. Võ Trí Thành chia sẻ và nhận định, nếu chúng ta không thực hiện được các Quy hoạch về năng lượng, về ngành điện thì chúng ta sẽ không đạt được những mục tiêu đã nêu ở trên. Đây là vấn đề quan trọng nhất để đảm bảo đủ nguồn cung ứng điện phục vụ cho hoạt động sản xuất và phát triển của nền kinh tế.
Trong lĩnh vực năng lượng, Việt Nam cũng đang đối diện với áp lực vô cùng lớn, các quy hoạch phát triển năng lượng của Việt Nam hiện nay phải đạt được rất nhiều mục tiêu cùng một lúc, phải đảm bảo “Đủ – Hiệu quả – Xanh – Bao trùm”. “Đủ” – nghĩa là đảm bảo an ninh năng lượng, đảm bảo đủ nguồn điện để phục vụ phát triển kinh tế; “Hiệu quả” – là làm thế nào để khai thác và đưa vào sử dụng nguồn năng lượng vừa tiết kiệm, vừa hiệu quả, tránh lãng phí; “Xanh” – là cần hướng đến những nguồn năng lượng sạch, giảm dần việc sử dụng nguồn điện từ than; và “Bao trùm” tức là tất cả mọi thành phần, mọi lĩnh vực được hưởng lợi từ quá trình phát triển năng lượng.
Dù khó khăn, thách thức còn nhiều, song theo TS. Võ Trí Thành, trong áp lực chúng ta càng phải vươn mình bởi tiềm năng phát triển ngành năng lượng, nhất là năng lượng gió ngoài khơi còn rất lớn. Chưa kể, trong lịch sử phát triển ngành năng lượng, chúng ta đã có nhiều bài học, kinh nghiệm. Do vậy, dù áp lực lớn đến đâu, nhưng tiềm năng đã có kết hợp với sự đồng hành tháo gỡ khó khăn, tạo mọi điều kiện thuận lợi của Chính phủ, của các bộ, ngành và sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, TS. Võ Trí Thành tin rằng, Việt Nam sẽ đảm bảo được tiến độ triển khai các dự án năng lượng trọng điểm để hoàn thành các mục tiêu đã đặt ra.
Đề xuất các giải pháp để đẩy nhanh việc triển khai thực hiện tiến độ các dự án năng lượng trọng điểm, TS. Võ Trí Thành cho rằng, trước hết việc triển khai các quy hoạch, các dự án trọng điểm về năng lượng cần phải “vừa làm vừa chạy”. Chúng ta không thể chờ để có một khung pháp lý, một cơ chế hoàn hảo rồi mới đi vào thực hiện, nếu vẫn muốn đảm bảo đúng tiến độ của các dự án.
Thứ hai, cần sự đồng bộ, đồng lòng từ Chính phủ, từ các bộ, ngành, các địa phương đến các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, phân phối và người tiêu dùng.
Thứ ba, là về nguồn vốn thực hiện.
TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh, để đảm bảo tiến độ thực hiện các dự án năng lượng trọng điểm rất cần sự đột phá về cách thể hiện, đột phá về cơ chế chính sách… cùng đó là sự chỉ đạo, đôn đốc quyết liệt của Ban Chỉ đạo Nhà nước các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng.
Khánh An